Biogroei is nu Rootsum! Welkom op onze nieuwe website.

Tomaten

Tomaat, in al zijn variëteiten, is de meest gekweekte groente, ondanks dat het bijzondere zorg vereist tijdens de teelt.
Onze producten
  • Sluipwespen tegen witte vlieg: Encarsia
    star_filled star_filled star_filled star_filled star_filled
    dot
    3  Reviews
    Vanaf € 19,95
    Levertijd wordt berekend...
    The price depends on the options chosen on the product page
  • Verpakking van gele vangplaten, 10 stuks.
    star_filled star_filled star_filled star_filled star_filled
    dot
    6  Reviews
    € 9,95
    Levertijd wordt berekend...
    The price depends on the options chosen on the product page
  • Phyto-mite - roofmijten tegen spint - Des acariëns predateurs contre le tétranyque - Raubmilben gegen Spinnmilben
    star_filled star_filled star_filled star_filled star_filled
    dot
    15  Reviews
    Vanaf € 19,00
    Levertijd wordt berekend...
    The price depends on the options chosen on the product page
  • Plantenvoeding Vega N7
    star_filled star_filled star_filled star_filled star_filled
    dot
    2  Reviews
    € 19,95
    Levertijd wordt berekend...
    The price depends on the options chosen on the product page
  • Adalia Larven van lieveheersbeestjes
    star_filled star_filled star_filled star_filled star_filled
    dot
    73  Reviews
    Vanaf € 17,95
    Levertijd wordt berekend...
    The price depends on the options chosen on the product page
  • No-slug - Aaltjes tegen slakken - Némtodes contre les limace - Nemtoded gegen Schnecken
    star_filled star_filled star_filled star_filled star_filled
    dot
    23  Reviews

    Niet in voorraad

    Levertijd wordt berekend...
    The price depends on the options chosen on the product page
  • Kraunema - aaltjes tegen taxuskever, Némoteds contre les larves d'otiorhynque, nematodes against larvae of vine weevil, nématodes gegen larven des dickmaulrüsslers
    star_filled star_filled star_filled star_filled star_filled
    dot
    7  Reviews
    Vanaf € 26,00
    Levertijd wordt berekend...
    The price depends on the options chosen on the product page
  • LAVAMEEL | Lava-Terra
    star_filled star_filled star_filled star_filled star_filled
    dot
    13  Reviews
    Vanaf € 11,00
    Levertijd wordt berekend...
    The price depends on the options chosen on the product page
  • WORMENAARDE | Wormen mest - Wormencompost
    star_filled star_filled star_filled star_filled star_filled
    dot
    19  Reviews
    Vanaf € 9,95
    Levertijd wordt berekend...
    The price depends on the options chosen on the product page
  • BLAUWE VANGPLATEN | 10cm x 25cm - 10 stuks
    star_stroke star_stroke star_stroke star_stroke star_stroke
    dot
    0  Reviews
    € 9,95
    Levertijd wordt berekend...
  • OENOSAN
    star_filled star_filled star_filled star_filled star_filled
    dot
    6  Reviews
    Vanaf € 25,00
    Levertijd wordt berekend...
    The price depends on the options chosen on the product page
  • BOKASHI STARTER | 2 kg
    star_filled star_filled star_filled star_filled star_filled
    dot
    5  Reviews
    € 12,00
    Levertijd wordt berekend...
  • Microferm 20L / 5L / 2L
    star_filled star_filled star_filled star_filled star_filled
    dot
    7  Reviews
    Vanaf € 14,50
    Levertijd wordt berekend...
    The price depends on the options chosen on the product page
  • Felti-care verpakking
    star_stroke star_stroke star_stroke star_stroke star_stroke
    dot
    0  Reviews
    Vanaf € 12,00
    Levertijd wordt berekend...
    The price depends on the options chosen on the product page
  • KLIMAATDOEK| per lopende meter
    star_filled star_filled star_filled star_filled star_filled
    dot
    11  Reviews
    € 3,60
    Levertijd wordt berekend...
  • ANDERSONI-SYSTEM | Roofmijten tegen mijten
    star_stroke star_stroke star_stroke star_stroke star_stroke
    dot
    0  Reviews
    € 180,00
    Levertijd wordt berekend...
  • ANDERSONI-BREEDING-SYSTEM | 250 Kweekzakjes tegen mijten
    star_stroke star_stroke star_stroke star_stroke star_stroke
    dot
    0  Reviews
    € 195,00
    Levertijd wordt berekend...
  • ERETMOCERUS | Sluipwespen tegen witte vlieg
    star_stroke star_stroke star_stroke star_stroke star_stroke
    dot
    0  Reviews
    € 74,00
    Levertijd wordt berekend...
  • 100 SWIRSKII KWEEKZAKJES | tegen witte vlieg en trips
    star_stroke star_stroke star_stroke star_stroke star_stroke
    dot
    0  Reviews
    € 65,00
    Levertijd wordt berekend...
  • GROTE GELE VANGPLATEN | 25cm x 40cm - 20 stuks
    star_filled star_filled star_filled star_filled star_filled
    dot
    3  Reviews
    € 39,00
    Levertijd wordt berekend...

Tomaten kweken?

Tomaten hebben een zonnige en droge plek nodig, goed beschut tegen de wind. Het kweken van tomaten buiten in de volle grond is altijd een beetje een gok, want in een slechte zomer krijgen ze vaak last van tomatenziekte en rijpen ze moeilijk.

Tomaten kweken in een kas levert het beste resultaat op. Heb je geen kas, dan kun je kiezen voor een mini-serre of zelf een afdakje maken met wat golfplaten. Het is vooral belangrijk dat de tomaten niet nat worden door regen. Er zijn ook speciale tomatenhoezen te koop, die een microklimaat creëren en bescherming bieden tegen schadelijke insecten zoals de witte vlieg. Bij veel regen kunnen deze hoezen echter averechts werken, doordat ze schimmelvorming in de hand werken.

Tomatenvlies
Tomaten gebonden aan spandraden

Tomaten in de moestuin worden geteeld op het perceel van de vruchtgewassen. Zie hiervoor 'Vruchtwisseling, een must voor iedere moestuin'.

Hoe zelf tomaten kweken?

Wanneer tomaten zaaien

Tomatenspiralen

Als je zelf tomaten wilt zaaien, heb je een plek nodig met voldoende licht en warmte (minimaal 20°C). In huis kun je vanaf maart tomaten voorzaaien, zonder dat je extra verlichting of warmte hoeft toe te voegen. Na een week zie je de kiemplantjes verschijnen.

Buiten zaaien kan pas vanaf eind april, omdat er daarvoor nog kans is op nachtvorst. Het nadeel van laat zaaien is dat je ook later een oogst hebt. Daarom is het aan te raden om binnenshuis of in een kas voor te zaaien, zodat je eerder kunt genieten van je tomaten.

Hoe je best zaait, lees je hier.

Tomaten verspenen

Zodra de tomatenplantjes 5 cm hoog zijn en voldoende kiemblaadjes hebben ontwikkeld, kan je ze verplanten in potjes van 10 cm diameter. Gebruik in de potjes een goede potgrond, al dan niet gemengd met compost of wormenaarde. Plant de tomatenplantjes voldoende diep, zo kunnen ze veel wortels ontwikkelen.

Wanneer tomaten planten in volle grond?

Wanneer kunnen tomatenplantjes naar buiten als je ze binnen hebt opgekweekt? 6 tot 8 weken na het zaaien kan je de tomatenplanten (ca. 20 cm groot) verplanten in volle grond.

Als je ze buiten wilt planten, moeten ze eerst afgehard worden. Afharden is noodzakelijk om de temperatuurverschillen op te vangen.

Tip: plant tomaten niet dicht bij aardappelplanten omdat ze beiden door dezelfde schimmel (Phytophtora) kunnen getroffen worden.

Om tomaten in de kas te planten maak je eerst geulen in de grond. Dit vereenvoudigt het water geven nadien. Dit kan je trouwens ook buiten doen. Giet de tomaten stekjes voor het planten goed nat en plaats ze in de plantgaten. Vervolgens lichtjes aandrukken. Je kan in het plantgat een mengeling doen van wormenaarde en gewone tuinaarde.

Hoe ver tomaten uit elkaar planten?

De afstand waarop je tomatenplanten zet is 40 à 50 cm tussen de planten en 75 cm tussen de rijen.

Tomatenplanten in pot kweken

Tomaten in pot kweken kan ook maar geeft altijd minder opbrengst dan tomatenplanten die in volle grond staan. Cherry tomaten geven de beste opbrengst in potten.

Tomatenplanten voeding

Mulchen tussen tomatenplanten

Tomaten hebben veel voedsel nodig om te groeien. Compost (half-verteerd) en wormenmest kunnen als mulchlaag worden gestrooid in de geulen rond de tomatenplanten. Tomaten bemesten met koemest of paardemest kan ook maar gebruik nooit vers mest maar mest dat al verteerd is.

Mulchen met gras of andere plantenresten in het seizoen mag bijkomend als voeding voor het bodemleven en ter voorkoming van onkruid.

Als de basisvoeding in orde is en je voldoende humus hebt opgebouwd de afgelopen jaren door te mulchen met organisch materiaal, moet er geen korrelmeststof worden bijgegeven. Eventueel kan je tijdens het groeiseizoen aan de tomaten wat houtasse strooien om extra kalium te geven maar ook dat is zeker geen must.

Is je bodem nog niet optimaal, kan je tomatenplanten bij voeden met onze plantaardige meststof Vega N7.

Tomaten in potten hebben te weinig reserve en moeten om de 14 dagen aangegoten worden met een vloeibare meststof zoals VegaN7.

Tomaten hebben geen specifieke kalkbehoefte. De grond moet voor alle groenten een neutrale zuurtegraad hebben, dus niet te zuur en niet te basisch.

Hoe een tomatenplant opbinden?

Tomatenplanten kunnen niet zonder steun groeien tenzij je dwergtomaten hebt geplant. Er zijn verschillende technieken, al naargelang waar je de tomatenplant hebt geplant.

  1. Ingeval je tomatenplanten in potten kweekt, kies je best voor bamboestokken. Drie bamboestokken per plant volstaan. Indien nodig kan je nog een touw rond de bamboestokken draaien zodat de tomatenplant niet kan omvallen.
  2. Je kan een tomatenspiraal gebruiken, dit kan zowel in volle grond als in pot. Je plaatst de spiraal naast de plant, voldoende diep in de grond. Je draait tijdens de groei de plant rond de spiraal. Let op: niet te vlug willen draaien want dan breekt de kop af.
  3. In een kas kun je tomaten hangend kweken door de planten op te binden met een touw. Dit touw bevestig je aan een ijzerdraad, die horizontaal bovenin de kas over de hele lengte wordt gespannen. Wacht tot de plant 40-50 cm groot is en bindt het touw net onder de onderste takken. Naargelang de plant groeit, slinger je het touw rond de plant. Gebruik voldoende dik touw: het moet het gewicht van de trossen kunnen dragen en mag niet in de tomatenplant snijden. Het aandraaien van de tomatenplant doe je best wekelijks omdat tomaten snel groeien.
Tomaten opbinden
Tomaten opbinden
Tomaten opbinden
tomatenkoord rond stengels

Tomatenplanten verzorgen

Bevruchting van de tomatenplanten

hommelkast met hommels

Kan je bevorderen door een hommelkast te plaatsen. Dit is vooral interessant om de eerste trossen te bevruchten in een kas omdat er op dat moment nog weinig hommels en bijen van nature vliegen.

Je kan ook wekelijks manueel bestuiven door tegen de koorden te tikken zodat het stuifmeel gemakkelijker los komt. Als de bestuiving mislukt, ligt dit aan een te lage temperatuur of te hoge luchtvochtigheid. Idealiter is het 18°C en 65 % luchtvochtigheid. Buiten vormt de bevruchting in principe geen probleem dankzij de wind.

Kas verluchten

Kas verluchten

Elke dag de kas of plastic tunnel verluchten is noodzakelijk om schimmels te vermijden. Tomaten houden niet van vochtige lucht. In de zomermaanden kan je de kas ook ’s nachts laten open staan.

Tomaten gieten

Doe je best in de voormiddag (indien ze echt water nodig hebben). Hierdoor kunnen de planten overdag opdrogen. Mijn ervaring is dat mensen vaak veel te veel gieten. Hierdoor ontwikkelt de plant een oppervlakkig wortelgestel in plaats van wortels die diep in de grond trekken. Zorg dat je de grond voor het planten door en door bevochtigd hebt, dan kun je na het planten gerust een maand of langer wachten vooraleer te gieten.

Mulchen met wormenaarde, compost of met de geplukte tomatenbladeren zorgt ervoor dat de bodem niet zo snel uitdroogt.

Tomatenplanten versterken

Dit doe je door om de drie weken de tomatenplanten te benevelen met Oenosan. Hierdoor gaan de bladeren van binnenuit verharden waardoor de planten minder vatbaar worden voor schimmels. Dankzij Oenosan moet je in de zomermaanden ook minder water geven aan de tomatenplanten.

Tomaten dieven

Dieven bij tomatenplanten

Deze moeten ook wekelijks verwijderd worden. Dieven zijn de zijscheuten die zich ontwikkelen in de oksels tussen de hoofdstengel en zijtakken. In het begin zijn ze klein maar ze kunnen echt uitgroeien tot een nieuwe stengel met bloemen. Dit is niet de bedoeling. Dieven nemen energie weg van de primaire vruchten en moeten dus regelmatig verwijderd worden, liefst voor ze 10 cm groot zijn. Grote dieven kan je best met een snoeischaar verwijderen. Soms groeien dieven vanaf de voet van de planten, ook deze moeten verwijderd worden.

Toppen van de tomatenplant

Je haalt de kop uit de plant en snijdt na een aantal bloemtrossen. Hoe hoog laat je tomaten groeien?

In een kas kan je 5 tot 8 bloemtrossen laten staan vooraleer je topt. Bij buitenteelt moet je al na 3 tot 5 bloemtrossen toppen, afhankelijk van hoe warm of miezerig de zomer is. Indien je dit niet doet, gaat dit ten koste van de opbrengst. Je snijdt de top weg twee bladeren boven de laatste tros. In de bovenst bladoksels zullen terug dieven groeien. Hiervan laat je er ééntje staan zodat de sapstroom tot boven blijft lopen.

Bladplukken bij tomatenplanten

Welke bladeren van de tomatenplant moeten verwijderd worden? De onderste bladeren van de tomatenplant pluk je weg op het moment dat de onderste trossen goed gevormd zijn. Je brengt hierdoor meer lucht en licht tussen de planten wat de afrijping van de eerste vruchten bevorderd.

Pluk in verschillende beurten 2 tot 3 bladeren weg.

Let op: gebruik je de sluipwesp Encarsia of Eretmocerus tegen witte vlieg, laat dan de geplukte bladeren altijd enkele weken in de kas liggen. Zo kunnen de poppen van de sluipwespen die zich op de onderkant van bladeren bevinden, nog uitkomen. Anders zou je ze afvoeren naar de composthoop!

Wanneer tomaten oogsten?

Tomaten kun je oogsten zodra ze hun volle kleur hebben bereikt. Dat kan geel, oranje of rood is, afhankelijk van het ras. Er bestaan tegenwoordig ook groene tomatensoorten.

Als je bijna rijpe tomaten plukt, kunnen ze binnen verder narijpen, maar het lekkerst zijn ze toch wanneer ze volledig aan de plant rijpen. Wil je van je tomatenoogst sap maken, dan is het zelfs beter om de tomaten wat te laten overrijpen aan de plant; dan geven ze namelijk het meeste sap!

Narijpen is zeker een optie op het einde van het seizoen. Tomaten in een koude kas kunnen lichte nachtvorst (-1 -2 °C) verdragen vooraleer ze bevriezen. Op zandgrond zullen ze sneller bevriezen dan op zwaardere grondsoorten.

Buitentomaten kan je laten narijpen door de planten uit te trekken en ze onderste boven op te hangen. Kastomaten leg je in bakjes met daarover een krantenpapier en zet je in de kelder of op een koele kamer. Narijpen kan enkele dagen tot enkele weken duren. Regelmatig controleren op rotte tomaten, zeker als ze nachtvorst hebben doorstaan.

Tomaten kweken tips

Tomaten zaaien uit tomaat

Tomaten zaaien

Op internet vind je veel technieken om zaadjes uit een tomaat te drogen en later te zaaien. Zelf kreeg ik jaren geleden een tip van een volger die aanraadde om een mooie, rijpe tomaat in schijfjes te snijden en deze in de zon te laten drogen. De gedroogde schijfjes leg je het volgende jaar gewoon in een bakje met potgrond. Je bedekt de schijfjes met een dun laagje potgrond. Een heel eenvoudige en succesvolle manier om nieuwe tomatenplantjes uit je eigen zaad te kweken.

Tomaten overwinteren

Wordt in principe niet vaak gedaan. Hoewel tomatenplanten meerjarig zijn, zijn ze niet bestand tegen vorst. Omdat tomaten meestal buiten of in een kas worden gekweekt, is het overwinteren vaak geen optie. Grote tomatenplanten van buiten naar binnen halen is bovendien onhandig, en ze het jaar daarop weer uitplanten maakt het nog lastiger. Naar mijn idee is het de moeite niet waard en kun je beter het nieuwe seizoen starten met verse tomatenplanten.

Heb je tomatenplanten opgekweekt in een warme kas, is overwinteren wel mogelijk, maar de planten worden vaak sneller aangevallen door schadelijke insecten zoals witte vlieg en bladluis. Goed opvolgen en snel nuttige insecten uitzetten is dan de boodschap.

Tomaten stekken

Je kan eenvoudig tomaten stekken in water. Hiervoor gebruik je de scheuten, ook wel "dieven" genoemd, die groeien in de oksels tussen de hoofdstengel en zijstengel. Knip de dief af met een snoeischaar en zet deze in een potje met water. Tomaten stekken heeft vooral zin als je dit in het late najaar doet, zodat je de stekjes kunt overwinteren. In het voorjaar hoef je dan geen tomaten te zaaien en heb je sneller planten om in de kas uit te planten. Het is zeker meegenomen om op deze manier bijzondere tomatenrassen te vermeerderen.

Ziekten op tomatenplanten

We bespreken hier de belangrijkste ziektes die kunnen voorkomen:

1. Tomatenziekte of Phytophthora infestans

Tomatenziekte

Phytophthora bij tomaat wordt in de volksmond de plaag genoemd; deze schimmel treft zowel tomaten als aardappelen. We spreken van de tomatenziekte en aardappelen ziekte maar in feite is het één schimmel met dezelfde symptomen. Op blad, stam en vruchtstelen ontstaan donkerbruine tot zwarte vlekken.

Ook de vruchten krijgen ingeval van phytoftora bruine vlekken aan de buitenkant terwijl de tomaten van binnen droog rotte plekken hebben. Phytophthora is de belangrijkste ziekte bij buitentomaten maar kan ook in de kas voorkomen bij te hoge luchtvochtigheid of te grote watergift.

Phytophthora biologisch bestrijden

  • Altijd goed luchten in een kas of plastic mini serre. Buiten de tomatenplanten afdekken met een afdakje.
  • Oenosan plantaardige meststof vernevelen om de drie weken op de bladeren van de groeiende planten. Dit versterkt het blad waardoor schimmels minder kans krijgen om te ontwikkelen.
  • De eerste aangetaste bladeren of stengels snel en zorgvuldig verwijderen. Niet op de composthoop doen maar meegeven met de GFT-bak.

2. Botrytis cinerea op tomaat

Botrytisrot

Jonge plantjes kunnen bruine vlekken krijgen op de stengel en sterven af, men spreekt dan van botrytisrot.

Op grotere planten ontstaan rotte, bruine plekken met een bruingrijs schimmelpluis. Dit is blad- en stengelbotrytis.

Op de groene vruchten zie je dan meestal kleine licht gekleurde kringetjes met een donker puntje in, dit is botrytis stip. Op de duur worden de plekken groter en vallen de vruchten af.

Botrytis bestrijden op tomaat:

  • Zoveel mogelijk luchten en watergift beperken. Bladplukken bij een dik gewas.Vega N7 plantaardige meststof verspuiten om de drie weken op de bladeren van de groeiende planten.
  • Watergift beperken door het gebruik van Oenosan.

3. Kanker of Didymella lycopersici

Deze schimmelziekte wordt ook voetkanker of voetrot genoemd en is typisch voor buitentomaten. Er komen bruine vlekken op de stam dichtbij de grond. De bladeren worden geel en sterven af. Vruchten krijgen bruine of zwarte ronde plekken. De ziekte verspreidt zich via de grond, het zaad en steunmateriaal.

Kanker op tomaat bestrijden:

  • Plaats geen tomatenplanten in te koude grond.
  • Voldoende aan vruchtwisseling doen.
  • Zieke planten onmiddellijk verwijderen en meegeven met GFT-bak.

4. Witte vlieg op tomatenplanten

witte vlieg

Witte vlieg is één van de meest voorkomende plagen in een kas.

De larven en volwassen witte vliegen zuigen plantensappen van de tomatenplant. Het teveel aan suikers dat ze daarmee opzuigen, scheiden ze terug uit en geeft een plakkerige massa die de tomaten bevuilt. Na een tijd groeit op deze honingdauw een zwarte roetdauwschimmel.

Overwintering van de witte vlieg: Witte vlieg kan in verschillende stadia overwinteren: als larve, ei of als volwassen insect in een kas. Behandeling is dus nodig om te vermijden dat je het volgend seizoen terug vroeg in het seizoen witte vlieg hebt.

Witte vlieg voorkomen in tomaat:

  • Hang de gele kleefplaten op in de kas om de eerste witte vliegen te signaleren en weg te vangen.
  • Zet tagetes of een tabaksplant in de kas, de geur zou de witte vlieg afschrikken.

Witte vlieg bestrijden in tomaat

witte vlieg

Gebruik Encarsia sluipwespen of Eretmocerus sluipwespen om de witte vlieg te bestrijden. Begin bij een begin van aantasting om de plaag snel onder controle te krijgen. Swirskii-system is ook een optie om te gebruiken in de strijd tegen witte vlieg. Swirskii-roofmijten vragen echter een hoge temperatuur (min. 25 °C gemiddeld) en kunnen dus niet in het vroege voorjaar gebruikt worden.

Let op: Witte vlieg kan ook overwinteren op onkruiden of op terrasplanten die je in de winter in de kas zet. Zorg er dus voor dat je de kas onkruidvrij houdt als je veel witte vlieg hebt gehad en dat je de terrasplanten insectenvrij overwintert.

5. Spint in tomatenplanten

Schade van spint

Kasspint is een zeer kleine spintmijt, beige-bruin van kleur met twee donkere vlekken aan de zijkanten van hun lichaam. Ze zuigen aan de onderkant van de bladeren waardoor er aan de bovenkant gele vlekjes ontstaan. Op de duur verkleuren de bladeren volledig en zie je de vorming van spinsel tussen de bladeren.

Spint in tomaat voorkomen:

  • Goed verluchten maar anderzijds echte tochtplekken vermijden.
  • >Heb je elk jaar last van spint, gebruik dan Soni-mite preventief vanaf de planten in de kas geplant zijn.

Spint in tomaat bestrijden

Gebruik Phyto-mite om de spint in een vroeg stadium onder controle te krijgen. Of werk met Chrysopa larven als de plaag uit de hand is gelopen.

6. Neusrot tomaten

Neusrot op tomaat

Ingeval van neusrot bij tomaten zie je op de aangetaste vrucht een bruine, leerachtige plek. De reden kan verschillend zijn: calciumgebrek, te hoge zoutconcentratie, teveel meststoffen, gebrek aan water… Als het probleem veelvuldig voorkomt, kan je best een bodemanalyse laten uitvoeren door een erkende organisatie. De reden ligt meestal in de bodem.

Opkrullen van bladeren bij tomaat

Dit hoeft niet altijd een slecht teken te zijn! Er zijn verschillende mogelijkheden:

  • Als de bovenste bladeren lichtjes omkrullen, betekent dit een goede groei.
  • Als de bladeren rond de stam draaien, betekent dit een te hevige groei
  • Als de jonge blaadjes omkrullen, kunnen er bladluizen aanwezig zijn aan de onderkant.
  • Onderste bladeren die omkrullen en verdrogen vormen geen probleem.

7. Barsten in tomaten

barsten in tomatenvruchten

Rijpe vruchten barsten gemakkelijk als ze teveel water krijgen. Let dus op met teveel water geven en pluk de vruchten voor je giet. De overgang in de late zomer van warme temperaturen (half augustus) naar koudere nachten doet ook tomaten barsten, zeker als je veel water blijft geven. In principe geeft je vanaf half augustus zo weinig mogelijk water. Vanaf half september best geen water meer geven, zelfs als het nog warm is buiten.

Meer weten over gebarsten tomaten?