Het aanbod aan potgronden is ruim. Maar welk van deze potgronden zijn duurzaam en ecologisch? Hieronder lees je het antwoord.
Welke potgrond kopen?
De meeste courante potgronden zijn gemaakt op turfbasis en bevatten kunstmest. Hoewel kunstmest planten in het begin een groeistimulans geeft, heeft dit nadelen: het bodemleven wordt aangetast en de voeding is niet langdurig beschikbaar.
Bovendien is turf een kostbare grondstof die gewonnen wordt uit veengebieden. Die gebieden zijn belangrijk voor de natuur én voor het klimaat. Ze slaan namelijk grote hoeveelheden CO₂ op. Het vernietigen ervan draagt dus bij aan klimaatverandering.
Ook biologische potgrond kan turf bevatten. Er bestaan echter ook biologische, turfvrije potgronden. In dat geval worden vaak kokosvezels, bladcompost of groencompost gebruikt als basis.
Wat je altijd zeker weet: biologische potgrond bevat geen kunstmest, maar wel organische meststoffen. Deze zijn meestal van dierlijke oorsprong, en dus niet vegan.
Turfvrije potgrond op basis van gecomposteerde kokosvezel is een populair alternatief. Kokosvezel is een restproduct van de kokosproductie en lijkt dus duurzaam.
Toch is dat niet altijd het geval. Door de export van kokosvezels verarmen plantages, omdat de vezels niet meer ter plaatse als meststof worden gebruikt. Bovendien vraagt de verwerking tot potgrondbestanddeel veel water en chemicaliën, wat leidt tot vervuiling van de natuur.
Daar komt nog bij dat kokosvezel moet worden geïmporteerd per schip, wat zorgt voor extra milieubelasting.
Let ook op of er wel of geen meststoffen aan de kokospotgrond zijn toegevoegd. Dat staat meestal duidelijk vermeld op het etiket.
Een milieuvriendelijker alternatief dan kokosvezel is turfvrije potgrond op basis van bladcompost of groencompost (GFT-compost). Deze wordt lokaal geproduceerd, wat meteen een ecologische plus is.
Er kunnen meststoffen zijn toegevoegd, maar dat is afhankelijk van de producent. Let goed op het etiket om te zien of er chemische of organische meststoffen zijn gebruikt.
In de meeste gevallen bevat dit soort potgrond chemische stikstof, wat je ook terugvindt op het etiket.
Welke potgrond voor welke plant?
Er zijn veel soorten potgrond in aanbieding. Universele potgrond, zaai- en stekgrond, potgrond voor kamerplant, potgrond voor moestuin, tuinaarde, …Maar welke moet je nu kiezen?
In principe heb je niet al die soorten nodig. Hieronder lees je welke duurzame samenstellingen geschikt zijn voor de meest voorkomende toepassingen.
Potgrond voor te zaaien en stekken
Zaai- en stekgrond die je kan kopen is vaak op turfbasis, soms op basis van kokosvezels en compost.
Wat deze potgrond typeert: ze bevat meer wit zand en minder voedingsstoffen dan universele potgrond. Dat is belangrijk, want jonge zaailingen hebben weinig voeding nodig. Te veel mest kan zelfs schadelijk zijn.
Je kunt ook universele potgrond gebruiken om te zaaien of te stekken, maar vermijd liever kokospotgrond. Die voelt vaak droog aan, waardoor je makkelijk te veel water geeft. Dat verhoogt de kans dat zaadjes gaan rotten.
Wil je liever zelf een mengsel maken? Dat kan eenvoudig.
Meng 3 delen universele potgrond met 1 deel wit zand. Wit zand koop je als brekerszand of metselzand.
Kies bij voorkeur voor een potgrond op basis van bladcompost. Dit is de meest duurzame keuze, én geschikt voor zaaien en stekken.
Potgrond voor eenjarige bloemen of vaste planten in pot
Kies bij voorkeur voor een turfvrije potgrond op basis van bladcompost.
Zijn er geen meststoffen toegevoegd aan deze potgrond? Maak dan zelf een mengeling van:
- 3/5 turfvrije potgrond
- 2/5 wormenaarde
Voeg daar nog een handvol lavameel aan toe.
Deze combinatie zorgt voor een voedzame en luchtige bodem waarin je potplanten goed kunnen groeien en bloeien.
Potgrond voor bessenstruiken en klimplanten
Voor bessenstruiken en klimplanten kies je best een luchtige potgrond, bij voorkeur turfvrij.
Je kan ook zelf een mengeling maken. Gebruik daarvoor:
- 1/5 zand of zanderige tuingrond
- 2/5 turfvrije potgrond (gebruik een zuurminnende potgrond voor soorten zoals bosbessen)
- 2/5 gecomposteerde houtschors
Deze samenstelling bevordert de wortelontwikkeling én zorgt voor een goede drainage, wat belangrijk is voor bessenstruiken en klimplanten.
Verplanten en potgrond hergebruiken
Planten moeten om de twee à drie jaar verpot worden.
Kies bij het verplanten een nieuwe pot die ongeveer dubbel zo groot is als de oorspronkelijke. Zo geef je de wortels voldoende ruimte om zich verder te ontwikkelen.
Is de potgrond nog niet volledig doorworteld? Dan kun je die perfect hergebruiken.
Meng de oude potgrond met:
- Wormenaarde: rijk aan micro-organismen en voedingsstoffen
- Lavameel: verbetert het mineraalgehalte én de structuur van de grond
Zo geef je uitgeputte potgrond een tweede leven, en ondersteun je de groei van je planten op een duurzame manier.
Zelf potgrond maken
Ben je een echte doe het zelver die het liefst circulair tuiniert. Dan is zelf potgrond maken zeker iets voor jou! Je leest er alles over in deze blog .