Gevallen bladeren laten liggen of juist niet? In het najaar zie je mensen verwoed met een bladblazer hun tuin schoonmaken. Er zijn echter ook mensen die juist het omgekeerde doen en de bladeren lekker laten liggen. Maar wat is nu de juiste keuze?

Bladeren opruimen of laten liggen?

Dit vraagt om een ietwat genuanceerd antwoord. In sommige omstandigheden is het namelijk goed om de bladeren te laten liggen, in andere situaties ruim je ze beter op maar herbruik je ze best. Ze werkelijk opruimen en afvoeren uit je tuin is echt jammer en vanuit ecologisch standpunt een slechte keuze. Dit vraagt waarschijnlijk een beetje toelichting…

Waar gevallen bladeren opruimen?

Gevallen bladeren

Op bepaalde plaatsen in je tuin kan je de bladeren beter opruimen.

  1. Op het gazon: afhankelijk van de situatie, kan je de bladeren laten liggen of niet. Als je weinig bodemleven hebt onder je grasmat en er vallen veel bladeren tegelijkertijd, is het best om ze te verwijderen. Er komt dan minder licht en lucht aan de grasmat waardoor het gele plekken krijgt en je gras kan verstikken. Als de bladeren uiteindelijk verwijderd worden, zal het gazon zich wel herpakken en terug groen worden. De verwijderde bladeren kan je als mulch gebruiken in je siertuin of moestuin. Anderszijds geldt dat je op het gazon ook je bladeren kan laten liggen. Als je een actief bodemleven hebt onder je grasmat en de bladeren vallen beetje en beetje, dan kan het bodemleven de bladeren zonder problemen verwerken en kan je ze rustig laten liggen.
  2. In goten en afvoerputten: bladeren kunnen verstoppingen veroorzaken in regenafvoeren en goten. Dus regelmatig controleren op overtollige bladeren is zeker aan te raden.
  3. In je vijver laat je best zo weinig mogelijk bladeren terecht komen. Bladeren die in de vijver vallen, gaan naar de bodem zinken en daar een sliblaag vormen. Dit is niet goed voor de waterkwaliteit van je vijver en leidt in het groeiseizoen vaak tot algengroei.
  4. Op de verharde oprit of een doorlatende grindlaag heeft het weinig zin om gevallen bladeren te laten liggen. Tussen de borders in de voortuin kan je dit wel doen.

Waar gevallen bladeren laten liggen?

  1. Het is een goed idee om de afgevallen bladeren van sierplanten in de siertuin gewoon te laten liggen.
  2. Het is ook een goed idee om de afgevallen bladeren die in de moestuin of kruidentuin terecht komen gewoon te laten liggen. In beide gevallen vormen ze een natuurlijke isolatielaag voor de planten in de winter.
  3. Als er in de moestuin weinig bladeren van nature vallen, is het een goed idee om de bladeren van het gazon of de oprit met de grasmaaier op te nemen en hiermee de moestuin of siertuin te mulchen. In de winter mag je gerust een mulchlaag van 5-6 cm op de bodem hebben liggen.

Waarom gevallen bladeren laten liggen in de tuin of ermee mulchen?

Mulchen met gevallen bladeren

In de natuur is dit een vanzelfsprekend proces. Kijk maar naar een loofbomenbos waar in de herfst de bladeren op de grond vallen. Deze bladeren vormen samen met afgestorven varens een mulchlaag onder de bomen. Het bodemleven gaat aan de slag en zorgt ervoor dat de bladeren worden verteerd en omgezet in voedingsstoffen die de bomen kunnen opnemen. We hoeven niet met extra zakken meststofkorrels door het bos te lopen. De natuur regelt zichzelf. De wortels van de bomen nemen de beschikbare voedingsstoffen op en groeien elk jaar weer uitbundig. Omdat dit proces elk jaar terugkomt, ontstaat er een dikke humuslaag onder de bomen, waardoor ze altijd beschikken over voldoende reserve aan voedingsstoffen. De natuur laat ons zien hoe het moet, en daarom proberen we dit in de tuin na te volgen door bladeren te laten liggen of te mulchen met bladeren.

Gevallen bladeren creëren in de siertuin en moestuin zowel een voedende mulchlaag als een natuurlijk habitat voor insecten en kleine dieren.

Mulchlaag

Door bladeren te laten liggen creëer je een natuurlijke mulchlaag. Dit is een beschermende laag op de bodem rond planten. Mulch heeft verschillende functies en voordelen voor de tuin. Enkele van de belangrijkste voordelen van een mulchlaag zijn:

  1. Natuurlijke voeding voor de planten: de bodemorganismen breken de mulchlaag af en stellen voedingsstoffen ter beschikking van de planten.
  2. De organische mulch verbetert de bodemstructuur, verhoogt het gehalte aan organische stof en humusvorming.
  3. Door voortdurend te mulchen gaan de micro-organismen en regenwormen in de grond toenemen en boost het bodemleven.
  4. Mulch helpt om vocht in de bodem vast te houden. Dankzij de mulch gaat er minder water verdampen en moeten we minder gieten in warme periodes.
  5. Een mulchlaag helpt de bodemtemperatuur te reguleren. Het isoleert tegen extreme hitte of kou; in beide gevallen goed voor de plantenwortels.
  6. Mulch onderdrukt en voorkomt onkruidgroei omdat het licht afgeblokt wordt. Hierdoor wordt concurrentie om voedingsstoffen en water verminderd, wat gunstig is voor de plantengroei.
  7. Beschermt tegen erosie: mulch voorkomt dat bij harde regenval of onweer de bovenste laag aarde wegspoelt. Niet alleen spoelt er dan aarde weg, maar ook voedingsstoffen.

Natuurlijke habitat

Gevallen bladeren in de tuin laten liggen of verzamelen en ermee mulchen is een belangrijke stap om de biodiversiteit in je tuin te bevorderen..

Bladeren dienen als natuurlijke habitat voor insecten en kleine dieren om verschillende redenen:

  1. Beschutting: bladeren bieden beschutting tegen weersinvloeden, zoals regen, wind en direct zonlicht. Kleine dieren, zoals insecten, slakken en spinnen, vinden beschutting onder bladeren om zich te verbergen en te beschermen tegen roofdieren. Ook egels zoeken in het najaar beschutting onder een dik pak bladeren om hun winterslaap te doen.
  2. Voedselbron: Onder bladeren kunnen zich kleine organismen bevinden, zoals mijten, insectenlarven en andere kleine ongewervelde dieren. Deze dienen als voedselbron voor andere insecten, vogels en kleine zoogdieren die zich voeden met kleine prooien.
  3. Broedplaats: bladeren geven de ondergrond extra warmte, er ontstaat als het ware een microklimaat waardoor het een geschikte broedplaats wordt voor onder andere kevers en hun nakomelingen.
  4. Bodemleven: bladeren die op de grond vallen, beginnen langzaam te vergaan en vormen een voedingsbron voor micro-organismen, schimmels en bacteriën. Dit verteringsproces trekt weer andere organismen aan die zich voeden met rottend organisch materiaal.

Het behoud van een gezond ecosysteem vereist een diversiteit aan leefomgevingen. Bladeren op de grond dragen bij aan dit evenwicht door een specifieke habitat te bieden voor veel kleine wezens die een rol spelen in het voedselweb.

Teveel bladeren in je tuin?

zelf bokashi verwerken

Heb je teveel bladeren in je tuin, dan kan je overwegen om er bladbokashi van te maken. Bladbokashi kan je dan in het voorjaar gebruiken om te mulchen of om er potgrond van te maken.

Hoe maak je zelf bladbokashi?

Hoe maak je zelf potgrond?

Hoe bladeren van je gazon verwijderen?

Met een grasmaaier kun je gemakkelijk de bladeren van je gazon verwijderen. Ga met de grasmaaier over het gazon nadat de bladeren voor het merendeel gevallen zijn. Dankzij de grasmaaier worden ze klein gehakseld.

Zorg dat je de opvangbak aan de grasmaaier hebt zitten. Deze zal alle gehakselde bladeren opvangen zodat je ermee kan mulchen in de sier- of groentetuin. Een mulch van gehakselde bladeren gemengd met gras is ideaal! De combinatie droog en vochtig materiaal dat bovendien fijn gehakseld is, versneld het verteringsproces.

Hoe bladeren uit de vijver verwijderen?

Bokashi vijverballen in de vijver

Bladeren in de vijver kun je dagelijks met een schepnet verwijderen. Of je kan ervoor kiezen om je vijver af te dekken met insectengaas of Klimaatdoek. Hiermee vang je de bladeren op en voorkom je dat ze naar de bodem zakken. Klimaatdoek is per lopende meter verkrijgbaar en is 4 m breed in tegenstelling tot insectengaas dat een vaste afmeting heeft. Daarom is klimaatdoek handiger, het laat bovendien meer licht en lucht door.

Bladeren in de vijver zullen een sliblaag op de bodem van je vijver creëren. Dit gebeurt geleidelijk aan, elk jaar wordt de sliblaag dikker. Hierin liggen de rottende bladeren te verteren. Dit heeft als gevolg dat je water steeds voedselrijker wordt. Door het voedselrijke water wordt de algengroei bevordert.

Algen zullen een groene waas op het water creëren en belemmeren de groei van zuurstofplanten. Hierdoor kunnen zij niet genoeg zuurstof produceren voor de vissen in de vijver.

Heb je te maken met een sliblaag in je vijver? Gebruik dan onze bokashi vijverballen om de sliblaag op te lossen. Bij een dikke sliblaag moet dit meerdere jaren na elkaar gebruikt worden. Elk jaar lost de sliblaag iets meer op. Je kan ook kiezen voor een manuele reiniging van de vijverbodem. Maar dat is een hele klus die je niet elk jaar wilt uitvoeren.

Alles weten over hoe je vijver gezond houden?

Ook interessant om te lezen: