Wat kan ik in een kas kweken?

Een kas biedt heel wat extra mogelijkheden om groenten te kweken.

Je kan er niet alleen plantjes vroeger opkweken om ze later buiten uit te planten. Je kan ook gewoon eerder beginnen met moestuinieren én daardoor al vroeger oogsten dan in een moestuin in volle grond.

Groenten die beter groeien in de kas

Sommige groentesoorten groeien beter in een kas dan buiten. Het gaat vooral om de Zuiderse groenten, zoals:

• Tomatenplanten
• Paprikaplanten
• Aubergines
• Meloenen
• Komkommers

Deze soorten hebben baat bij de warmte en beschutting die een kas biedt.

Meer dan alleen groenten

Niet alleen groenten voelen zich thuis in een kas. Ook fruitplanten en potplanten kunnen er een goede plek krijgen.

Zo benut je je kas optimaal en geniet je van veel extra mogelijkheden in de tuin.

Groenten kweken in een kas naargelang het seizoen

Een kas maakt het mogelijk om bijna het hele jaar door groenten te kweken. Hieronder vind je een overzicht van wat je in de verschillende maanden kunt zaaien, voorzaaien of uitplanten.

Februari

In een koude kas kan je vanaf februari de eerste snelle groeiers zaaien, zoals:

✔ sla

✔ rucola

✔ spinazie

✔ radijsjes

✔ meiraapjes

Meiraapjes die in de herfst buiten zijn gezaaid, kunnen vaak goed overwinteren in de tuin.

Daarnaast kan je aardbeien oppotten.

In een warme kas of binnenshuis kan je vanaf begin februari zomerprei zaaien. Vanaf half februari kan je beginnen met tomaten.

Ook koolrabi, broccoli en bloemkool kunnen in deze periode in een koude kas worden voorgezaaid.

Maart

In een koude kas kan je nu:

• broccoli, bloemkool en koolrabi uitplanten
• vroege herfstprei en knolselder voorzaaien (vanaf half maart)

Buiten in volle grond kan je vanaf maart tuinbonen, erwten en worteltjes zaaien. Koolrabi kan vanaf eind maart ook buiten worden geplant.

In een warme kas (of als de koude kas goed opwarmt door de zon) kan je groenten voorzaaien zoals:

✔ tomaten

✔ pepers

✔ paprika’s

✔ bleekselder

Is je kas nog te koud? Zaai deze soorten dan tijdelijk binnenshuis.

Voor courgette: zaai vanaf half maart binnenshuis of in een verwarmde kas als je ze in april wilt planten.

April

In een koude kas kan je begin april starten met het voorzaaien van seldersoorten:

• vanaf begin april groene selder
• vanaf half tot eind april witte selder

Let op: selder moet vrij warm opgekweekt worden, anders schiet hij later in volle grond gemakkelijk door.

Ook bloemkolen kunnen nu worden voorgezaaid.

Half april kunnen in de koude kas al worden geplant:

✔ tomaten

✔ paprika’s

Daarnaast kunnen nu ook boontjes worden gezaaid.

Tussen half en eind april zaai je courgette en pompoen, die je in mei buiten kan uitplanten. Een courgette kan vanaf deze periode ook al in de koude kas worden uitgeplant.

Verder kan je in deze periode late herfstprei voorzaaien in de kas.

Mei

In mei staat de kas vaak al vol met groenten zoals:

✔ tomaten

✔ paprika’s

✔ pepers

✔ meloen

✔ aubergines

✔ komkommers

Let op: wacht tot half mei om meloen en komkommer uit te planten, want ze zijn erg gevoelig voor koude voeten. Bij koud weer helpt het om compost of verteerde stalmest in het plantgat te doen, zodat ze sterker aanslaan.

Ook basilicum groeit veel beter in de kas dan buiten, en kan vanaf mei geplant worden.

September

Vanaf eind augustus tot september kan je opnieuw spinazie zaaien, zowel in de kas als in de moestuin.

Daarnaast kunnen in de kas nog steeds sla en andere bladgewassen zoals rucola worden gezaaid.

Eind september tot begin oktober kan je winterbloemkool zaaien. Deze plant je dan in januari en februari uit in een koude kas.

Oktober – november

Zolang er nog geen nachtvorst is, kan je in deze maanden verder genieten van je oogst.

Veel groenten blijven nog productief in de kas en leveren in deze periode de laatste oogsten van het seizoen.

Welke fruit kan ik in de kas kweken?

Er zijn veel fruitsoorten die je in een kas kan kweken, maar het is niet altijd even nuttig.

Zo kan je aardbeien in een kas kweken en daardoor ongeveer twee weken vroeger oogsten. Het nadeel is dat ze in een kas sneller last krijgen van spint. Buiten heb je daar minder problemen mee, maar bij regenweer kan je wel veel schade hebben door vruchtrot.

Het is dus telkens een kwestie van de voor- en nadelen goed tegen elkaar af te wegen. Bovendien is het ene jaar het andere niet: omstandigheden kunnen sterk verschillen.

Welk fruit groeit best in de kas

De vraag die je je best eerst stelt: welke fruitsoorten verkiezen een kas boven een buitensituatie, zowel naar opbrengst als naar ziektes toe?

Voorbeelden zijn:

✔ Tafeldruiven

✔ Perziken

✔ Frambozen

✔ Abrikozen

✔ Nectarines

Frambozen hebben in de kas minder last van schimmels, maar zijn er wel gevoeliger voor spint.

De andere genoemde fruitsoorten hebben vooral meer warmte nodig dan ons klimaat buiten kan bieden. In een kas groeien ze beter, ook al zijn ze er gevoeliger voor plagen zoals trips en spint..

Perziken kunnen in principe ook buiten groeien, maar dan lopen ze veel risico op de perzikkrulziekte.

Mediterrane fruitsoorten

Daarnaast zijn er nog echte mediterrane fruitsoorten die je enkel in een warme kas kan kweken. Denk aan:

✔ citroen

✔ limoen

✔ appelsien

Fruitbomen in de kas

Kies je voor de klassieke fruitbomen, dan heb je veel ruimte nodig in de kas. Handiger is het om te kiezen voor leibomen en deze te snoeien in functie van de beschikbare oppervlakte.

Meer weten over snoeien? Kijk dan zeker eens naar info rond fruitbomen snoeien of leifruit snoeien?

Water geven aan fruit in de kas

Een ander belangrijk aandachtspunt is het water geven.

• Fruitbomen en fruitstruiken die enkele jaren oud zijn, hebben meestal niet veel water nodig. Enkele keren aan het begin van het seizoen, wanneer de bomen bladeren beginnen te maken, een grote hoeveelheid water geven volstaat.
• Regelmatig kleine beetjes water geven zorgt daarentegen voor oppervlakkige wortels en een blijvend hoge luchtvochtigheid in de kas. Dat verhoogt de kans op schimmels en kan je dus beter vermijden.

Frambozen vormen hierop een uitzondering. Omdat ze van nature oppervlakkig wortelen, kunnen ze bij aanhoudende droogte wél meer nood hebben aan extra watergiften tijdens het groeiseizoen.

Groenten en fruit in dezelfde kas kweken

Wil je groenten en fruit in dezelfde kas kweken, dan is het goed om met een paar zaken rekening te houden.

Wanneer je leifruit tegen een muur van de kas leidt, ontstaan er meestal weinig problemen.

Anders wordt het wanneer je fruitbomen (dus geen leibomen) of druivenranken die naar voren hellen in de kas hebt staan. In dat geval is het beter om geen groenten onder de bomen te kweken.

Waarom beter niet combineren?

Verschil in waterbehoefte

• Groenten hebben veel meer water nodig dan fruitbomen. Dit verhoogt de luchtvochtigheid in de kas, waardoor de kans op schimmelvorming bij fruitbomen sterk toeneemt.

Lichtgebrek

• Groenten die onder fruitbomen groeien, staan vaak te donker. Dat belemmert hun groei en maakt ze bovendien gevoeliger voor ziekten.

Potplanten in een kas

Naast groenten en fruit kan je ook sierplanten kweken. In een verwarmde kas lukt het zelfs om kamerplanten en diverse exotische planten te houden.

Eenjarige bloemen

Vanaf half maart kan je de meeste eenjarige bloemen voorzaaien.

Je kan eenjarigen vaak ook in de volle grond zaaien vanaf april-mei, maar de opkomst is minder zeker dan bij het voorzaaien in de kas.

Vaste planten

Ook vaste planten kan je voorzaaien in een kas. Dit kan zowel in het najaar als in het voorjaar.

Sommige vaste planten hebben een koude prik nodig om te kunnen ontkiemen. Deze soorten zaai je daarom best in het najaar.

Bijzondere teelten

Zelfs wietplanten worden vaak in een kas gekweekt. Ze hebben veel warmte nodig om goed uit te groeien, maar zijn daardoor ook erg gevoelig voor spint en trips.

Overwinteren van kuipplanten

Veel uitheemse terrasplanten moeten in de winter naar een overwinteringsplaats.

• Kuipplanten die lichte vorst verdragen, kan je vaak in een koude kas zetten.
• Planten die geen vorst verdragen, plaats je beter in een koude, vorstvrije ruimte.

Wil je meer weten over het overwinteren van kuipplanten? Ontdek dan onze tips rond kuipplanten overwinteren.

Wat kan je in de winter in de kas kweken?

In de winter wordt een kas vaak vooral gebruikt als opslagplaats voor kuipplanten die je wilt laten overwinteren.

In een koude kas kan je in de diepste wintermaanden, van november tot januari, eigenlijk niets kweken.

In een warme kas zou dat in principe wel kunnen. Toch loop je daar tegen een ander probleem aan: door het weinige licht in de winter krijg je al snel bladluis, zeker als je geen gebruik maakt van kweeklampen.

De natuur bevindt zich in deze periode in rust, en het is vaak beter om dat ritme te volgen. Extra energie investeren levert in de winter doorgaans weinig opbrengst op en zorgt vooral voor onnodige verspilling.

Wat groeit het beste in een kas?

Niet alle groenten groeien even goed in een kas. Groenten die goed tegen koude kunnen en die je vroeg in het voorjaar buiten kan zaaien, zet je beter niet in de kas.

Denk hierbij aan:

✔ Wortelen

✔ Uien

✔ Meiraapen

✔ Rode bieten

✔ Prei

Wanneer je deze groenten in de kas zet, is de oogst vaak niet beter, en soms zelfs slechter dan in volle grond.

Kruiden

De meeste kruiden doen het beter buiten. Een uitzondering is basilicum: deze groeit veel sterker in een kas.

• Bladpeterselie kan je vanaf februari in de kas planten. Vanaf eind maart staat ook dit kruid liever buiten.

Slasoorten

Slasoorten kan je beter niet meer in de kas planten vanaf april. De warmte zorgt er namelijk voor dat ze snel gaan opschieten.

Wat wel kan: sla voorzaaien in de kas en daarna buiten uitplanten.

Spinazie

Ook voor spinazie geldt dat ze in de kas snel doorschiet. Een goede aanpak is om in augustus-september spinazie in de kas te zaaien.

Daarvan kan je in het voorjaar rijkelijk oogsten, tot eind april, wanneer de warmte opschieten veroorzaakt.

Courgette

Een courgetteplant kan je vanaf half april in de kas planten om vroeg courgettes te oogsten.

Let wel: dit vervangt de teelt buiten niet. Buitenplanten geven langer opbrengst en zijn bovendien minder snel ziek dan courgettes in de kas.

De beste keuze voor de kas

Wat groeit nu écht het beste in een kas?

✔ Zuiderse groenten zoals tomaten, paprika’s, chilipepers, meloenen, komkommers en aubergines.

✔ Bonen en bladgewassen in het voor- en naseizoen.

✔ Basilicum, als kruid, is een echte aanrader.

Hoe kweek ik groenten in een kas?

Na meer dan 30 jaar ervaring met twee grote kassen van elk 150 m² geef ik je graag mijn belangrijkste tips mee.

Standplaats van de kas

Moet je de kas nog bouwen? Kies dan een plaats waar ze voldoende zonlicht krijgt.

• Een kas in de schaduw werkt niet.
• Een kas die de hele dag in volle zon staat, is ook een uitdaging, zeker bij kleine kassen.
• Planten hebben gemiddeld minstens 6 uur zonlicht nodig om goed te groeien.

Tip:

• Een kleine kas staat ideaal in de namiddag een paar uur in de schaduw.
• Een grote kas (meer dan 100 m²) mag gerust de hele dag zon hebben.
• Zet de kas indien mogelijk in zuid-noord richting om maximaal te profiteren van de zon.

Verluchten

Ventilatie is essentieel.

Vanaf half februari tot november mag de kas dag en nacht open staan. Verluchten is het allerbelangrijkste om schimmels en bladluizen te voorkomen.

Hoe kleiner de kas, hoe sneller er een broeierige sfeer ontstaat.

De bodem voorbereiden

Eind januari, begin februari: geef de kas een grondige waterbeurt.

• Beregen een halve dag en laat daarna rusten.
• Herhaal dit de volgende dag.
• In een grote kas verplaats je regelmatig de sproeier.

De grond is na de zomer vaak erg droog. Door deze methode wordt de bodem tot 30 cm diep nat.

Daarna laat je de bodem enkele weken rusten. Vervolgens kan je zaaien en planten. Het voordeel: je kan vaak tot mei wachten om opnieuw water te geven, waardoor planten de kans krijgen om diep te wortelen.

Water geven

• Geef bij voorkeur ’s morgens water.
• Bij hittegolven kan je beter ’s avonds gieten.

Schaduw creëren

Vanaf begin mei wordt de kas best gewit, tenzij je schaduwdoeken hebt voorzien.

Zo hou je de warmte buiten, waardoor:

• planten minder water nodig hebben
• de kans op verbranding kleiner wordt

Teeltrotatie

Net als in volle grond is wisselteelt belangrijk.

• Zet pas om de drie jaar dezelfde groente op dezelfde plaats.
• Zo hou je de bodem gezond en beperk je ziektes.

Vorstgevoelige planten beschermen

Komt er toch nog nachtvorst terwijl tomaten, paprika’s of andere vorstgevoelige planten al zijn uitgeplant?

Gebruik dan een klimaatdoek als extra bescherming in de kas.

Planten versterken

Met Oenosan versterk je de kasplanten tegen schimmels.

Daarnaast zorgt dit middel ervoor dat planten in de zomerperiode minder water nodig hebben.

Bemesten

Gebruik in de kas nooit verse stalmest, dit trekt bladluizen aan.

Ook meststofkorrels zijn af te raden. Kies liever voor zachte, organische materialen zoals:

• verteerd stalmest
• compost
• wormenaarde

Mulchen

Net als in de moestuin is mulchen van de groente- en fruitbedden erg belangrijk.

• Doe dit nadat alles is uitgeplant.
• Gebruik gras of ander groen mulchmateriaal.
• Mulchen stimuleert een sterk bodemleven.

Voordeel van gras:

• het bevat veel stikstof, waardoor je de grond verrijkt
• het bodemleven zet dit om in extra voedingsstoffen voor je planten

Ook interessant om te lezen:

• Mulchen, wat is het en hoe doe je het?
• Tips voor het water geven aan planten
• Mulchen, wat is het en hoe doe je het?
• Waarom smaken groenten uit je eigen tuin zoveel beter?