Wie ons kent, weet dat we voorstander zijn van mulchen. Mulchen beschermt de bodem tegen uitdroging, erosie maar stimuleert vooral het bodemleven. Mulchen kan je nu in het najaar ideaal doen met blad en gras. De afgevallen bladeren neem je op met de grasmaaier waardoor het in fijne stukjes wordt gemaaid en ideaal is om te mulchen, zowel in de siertuin als de moestuin. Maar je kan met de afgevallen bladeren ook meer doen, namelijk bladbokashi maken!

Bladbokashi mulchen ten opzichte van gewoon mulchen

Microferm#

Bladbokashi maken betekent dat je de bladeren gaat fermenteren. Dit is een natuurlijk proces, dat ook in de bossen van nature plaats vindt. Dit doe je met Effectieve micro-organismen met name Microferm.

Dankzij de fermentatie die 8 weken duurt, wordt de hoop bladeren anaëroob (zonder zuurstof) omgezet in een voorgefermenteerde massa. Als dit over de bodem in een laagje verdeeld wordt, gaan de bodemorganismen in de grond aan de slag om dit verder te verteren, net zoals bij het principe van mulchen. Het verschil zit hem in de fermentatie. Door de fermentatie gaat de vertering van de bladeren sneller plaatsvinden met minder verlies door oxidatie.

Met de bladbokashi voeg je bovendien een bom micro-organismen aan de bodem toe waardoor het bodemleven extra wordt gestimuleerd in vergelijking met het gewone mulchen.

Wat is het verschil tussen bokashi en compost?

Bokashi is het fermenteren van organisch materiaal, zijnde blad, tuinafval en/of keukenresten. Het fermenteren van het organisch materiaal gebeurt onder zuurstofarme omstandigheden, de bokashihoop wordt afgesloten met een zeil zodat er geen zuurstof bij kan. De bokashihoop krijgt een piek tot 40°C en daalt dan naar 20°C.

Bij composteren is er juist wel zuurstof nodig, het organisch materiaal wordt namelijk verbrand. De temperatuur in de composthoop kan oplopen tot 70°C. Daardoor vermindert je composthoop in volume en komt er veel koolstof in de lucht terecht. Bij bokashi is dat niet het geval, de hoeveelheid organische massa na de fermentatie is nagenoeg nog hetzelfde (5% verlies).

Voordelen van bokashi maken

  • Je verwerkt je eigen restafval zowel van de keuken als van de tuin.
  • Niet meer naar het containerpark!
  • Je bodem wordt vruchtbaarder en rijk aan bodemleven.
  • Een deel wordt omgezet in humus waardoor de bodemstructuur verbetert en water beter wordt vastgehouden.
  • De planten zijn weerbaarder tegen ziekten en schimmels.
  • Je hebt geen andere meststoffen meer nodig.
  • In tegenstelling tot compost is de CO2 uitstoot nihil.

Hoe maak je bladbokashi?

Leg eerst een zeil op de grond en leg daarop een eerste hoop van de verzamelde bladeren. Strooi hierover wat lavameel en eventueel ook wat bentoniet. Druk met je voeten de hoop goed aan.

Leg een nieuwe laag bladeren en herhaal de handelingen zoals hierboven. Dit blijf je doen tot je minstens 1 m3 bladeren hebt. Op het einde nog eens goed aandrukken zodat zoveel mogelijk zuurstof uit de hoop verdwijnt.

Hierover giet je een mengsel van 2 l Microferm aangelengd met water. Je kan ook elke laag overgieten met een beetje Microferm in plaats van alles op het einde aan te gieten. De hoeveelheid water die je gebruikt om de Microferm te verdunnen, hangt af van de vochtigheid van de bladmassa. Het vochtgehalte van de hoop mag niet hoger zijn dan 50%.

Vervolgens dek je het geheel luchtdicht af met het zeil en laat je het 8 weken afgesloten rusten. De bladeren gaan fermenteren.

Na 8 weken mag je de bladbokashi mulchen in je siertuin of moestuin. Strooi een laagje van 10 cm over de bodem.

Voor 1 m3 bladbokashi gebruik je maximum 10 kg lavameel en 10 kg bentoniet. Het kan ook gemaakt worden zonder deze ingrediënten. Enkel de Microferm à rato van 2 l op 1 m3 is echt noodzakelijk. De microferm zorgt voor de fermentatie. Lavameel (regelt de PH en bindt vocht dat vrijkomt) en bentoniet (bindt ook vocht dat vrij komt) werken ondersteunend.

Bladbokashi
Lavameel over de bladeren strooien
Bladbokashi
Microferm over de bladeren uitgieten

Hoe maak je tuinbokashi?

Tuinbokashi maak je op dezelfde manier als bladbokashi. Waar je bij bladbokashi enkel blad gaat verwerken, gebruik je bij tuinbokashi vele soorten groenafval uit je tuin en ook keukenresten. Het beste is om de laagjes zo gevarieerd mogelijk op te bouwen. Elke laag goed aandrukken en microferm toevoegen à rato van 2 l per m3 tuinafval. De exacte werkwijze lees je bij bladbokashi.

Tuinbokashi kan je ook maken onder een zeil, in bigbags van bouwmaterialen of in plastic containers waar je het bovenste deel vanaf zaagt om als deksel te gebruiken.

Wat mag er in een tuinbokashi?

Hierin kan je heel veel verwerken: gras, bladeren, dierlijk mest van kippen en kleinvee, gehakseld groene twijgjes (zoals van taxus, buxus en coniferen) of gehakselde takjes met blaadjes (zoals van gemengde hagen, beukenhagen), ook de keukenresten (al dan niet reeds gefermenteerd), enz.

Houtkrullen en gehakseld hout kan je niet fermenteren. Dit kan je wel gebruiken op de tuinpaadjes. Ook dierlijke uitwerpselen van de hond vermijd je best.

Bokashi - keukenemmers

Bokashi keukenmmerset

Je kan je eigen keukenresten fermenteren en daarna verwerken in de tuin of als voedsel geven aan je balkon- en terrasplanten. Geen stankhinder en geen fruitvliegjes met deze manier van fermenteren.

Hoe Bokashi maken in een bokashi-emmer?

Bokashi
  • Wat je nodig hebt, is een zak bokashi-starter en de bokashi-emmers.
  • De keukenresten verklein je eerst tot 5 cm en bouw je in laagjes op in je keukenemmer naargelang je restafval hebt.
  • Elke laagje van 5 cm hoog druk je goed aan en voorzie je van een maatschepje bokashi-starter.
  • De emmer altijd afsluiten met het deksel.
  • Als de emmer vol is, laat je hem 2 weken fermenteren.
  • Daarna kan je de gefermenteerde etensresten in de bodem inwerken. Maak geulen, dit kan tussen rijen groenten maar houdt 10 cm afstand tot de wortels. Gebruik 1 kg bokashi per m2. De geulen dek je terug af met aarde. Na 2 weken zijn de voorverteerde etensresten weggewerkt door het bodemleven.
  • Wacht twee weken om te zaaien of planten. De zaden gaan anders ook gefermenteerd worden en niet meer kiemen.

Wat mag er in de bokashi-emmer?

Bijna alles mag in de bokashi-keukenemmer gebruikt worden: groente- en fruitresten (ook citrus- en bananenschillen), gekookt voedsel, kaas en yoghurt, eierschalen, beperkt brood, theezakjes en beperkt koffiedik, bloemen en plantenresten, zelfs asresten als je ze goed verdeelt.

Gebruik in de bokashi-keukenemmers geen beschimmelde etensresten, vloeibare resten zoals azijn, soep, sap enz., grote botten en papier.

Compostthee in de bokashi-emmer

Na een week zal je merken dat er een laagje vocht in de bokashi-emmer staat. Dit is compostthee, dit kan je aftappen via het kraantje onderaan de bokashi-emmer. De compostthee verdun je met water (10 ml op 1 l water) en kan je aan je planten geven als voeding. Het bevat veel micro-organismen, vitamines en mineralen. Of je kan het in het toilet of de afvoerbuizen gieten, het reinigt van nature en voorkomt verstoppingen.

Je kan compostthee blijven aftappen ook als de bokashi-emmer vol is en twee weken moet rusten.

Bokashi verwerken in potten en bloembakken

Je kan met je etensresten zelf potgrond maken! Meng bokashi met gewone aarde in een aarden pot. Zet hem omgekeerd op de bodem en laat hem enkele maanden rusten. Daarna heb je bokashi-potgrond waarin je bloemen kan planten.

Een andere optie is om in de potten en bloembakken eerst een laag potgrond te doen, vervolgens een laag bokashi en dan terug potgrond. Na 2 weken mag je hierin bloemen planten.

Bokashi verwerken in compost

Dit kan ook, de bokashi kan je bij de composthoop voegen. Dankzij de bokashi wordt het composteringsproces versnelt.

Ook interessant om te lezen: